Wie ooit een brainstorm heeft meegemaakt – of georganiseerd – weet hoe lastig het is om een goed resultaat te bereiken. Op een gegeven moment is het lastig door de bomen het bos te zien.
Als je alle gespuide ideeën los van elkaar op een grote flip-over noteert, biedt dat geen garantie voor een succesvolle brainstorm. Maar wat dan wel? Hieronder vind je een paar tips om je brainstorm visueler te maken, zodat het je méér oplevert – zowel qua resultaten als qua commitment van de groep.
1. Gebruik een visual template
Een brainstorm heeft een doel. Probeer het doel te formuleren vanuit een Hoe-vraag. Pas als dat doel helder en inspirerend is voor alle deelnemers, en dat in beeld blijft, houd je de brainstorm gaande. Je kunt hiervoor een sjabloon gebruiken, een zogenaamd visual template. Dat is een grote tekening waarop de brainstorm ‘plaatsvindt’ en die richting geeft aan de meeting.
PS. Als je de visual toolbox aanvraagt, vind je daarin o.a. een getekend voorbeeld van een visual template van een brainstorm, zoals op de foto. Die kun je vrij gebruiken. Neem de tekening over op een flipover, of teken het na op een whiteboard.
2. Gebruik grote post-its, dikke stiften en schrijf in blokletters
Anderen moeten kunnen zien wat de bijdragen zijn, om er op voort te kunnen borduren. Zorg daarom voor grote post-its, wat dikkere zwarte stiften, en vraag iedereen in blokletters te schrijven. Doe dat ook als je er als facilitator voor kiest om zelf alle ideeën op te schrijven: schrijf groot, leesbaar en in blokletters.
3. Maak er een tekening bij
De bedoeling van een brainstorm is om zoveel mogelijk ideeën te genereren. Dat bereik je onder andere door voort te borduren op de ideeën van anderen. Hoe specifieker een idee, hoe lastiger het is om er vrij op te associëren. Dat lukt wel als je tekeningen gebruikt. Daarmee activeer je een ander deel van je brein, en ‘ziet’ je brein ineens letterlijk nieuwe dingen voor zich.
Maak een tekeningetje bij je bijdrage. Of nodig anderen om alleen een tekening op een post-it te maken en op te plakken, en dat idee alleen in één zin toe te lichten. Anderen mogen er ook alleen op voortborduren met tekeningen (en één zin om het toe te lichten). En nee: een tekening hoeft niet mooi te zijn. Liever niet, zelfs. Een imperfecte tekening nodigt juist uit om verder in te vullen.
En daarna? Na een brainstorm volgt het selectieproces. Ook dat kun je visueel maken, en op verschillende manieren aanpakken. Bijvoorbeeld door de post-its die bij elkaar ‘horen’ te groeperen – beter nog: laat de deelnemers dat doen! Of zorg voor kleine ronde stickertjes, geef iedereen een gelijk aantal stickers en ga ‘stipstemmen’. Iedereen mag zijn stickers verdelen over de beste/origineelste/meest kansrijke ideeën. Zo heb je meteen in beeld hoe anderen over de ideeën denken, zonder in ‘ja, maar’-discussies te verzanden.
